Bilginin hızla çoğaldığı çağımızda hızlı okuma tekniklerini öğrenmek neredeyse zorunlu bir hale gelmiştir. Hızlı okuma tekniklerini öğrenmek ve kullanmak yazılı materyalleri hem daha hızlı okumanızı, hem de daha fazla anlamanızı sağlamaktadır.
Her okumanın kritik noktası, okumadan önce okuyacağınız materyalden hangi bilgileri almak istediğinizi bilmekten geçer. Amacınız okuyacağınız dokümanın tartıştığı konunun sadece yapısını öğrenmekse, konuya sadece bir göz gezdirmek yeter. Tartışılan konunun tüm detaylarını algılamak istiyorsanız, bu kez parçaya bir göz gezdirmek yetmez, hiçbir şeyi atlamadan tam lineer okuma yapmalısınız.
Hızlı okuma tekniklerini öğrenmek ister göz gezdirin, ister tam lineer okuma yapın, her türlü okumada size çok önemli bir zaman kazandırmaktadır.
İlgilenmediğiniz detayları ihmal etmeyi çok iyi bilseniz de okuma stilinizdeki diğer bazı teknik problemleri çözmek okuma hızınızı ciddi şekilde artırır.
Çoğumuz ilkokul birinci sınıfta küçük çocukların tane tane okuduğu gibi okumayı öğrendik. Ancak bir yetişkin veya daha ileri seviyede bir öğrenci olarak şimdi aynı şekilde okumuyoruz. Şu anda bu makaleyi okurken göz kaslarınızın nasıl hareket ettiğini bir düşünün. Gözünüz önce bir grup kelimeyi görüyor ve okuyor, daha sonra diğer bir kelime grubuna geçiyor ve işlem böyle devam edip gidiyor. Yani her defasında kelimeleri blok blok okuyorsunuz. Kelimeleri tek tek okumuyorsunuz. Hatta mutemelen sürekli ileriye doğru kelime bloklarına doğru devam etmiyorsunuz. Tam olarak anlamadığınızı düşündüğünüz kelime bloklarına zaman zaman geri dönüp onları tekrar okuyorsunuz.
Hızlı okuma tekniklerini iyi öğrenmiş bir okuyucu her bir blokta daha çok sayıda kelime okumaktadır. Her bir bloğu çok hızlı algılamakta ve hemen bir sonraki okuma bloğuna geçmektedir. Usta bir hızlı okuyucu çok nadiren geri dönüş yaparak aynı yeri iki kere okur. Bu şekilde okumak gözün yapacağı iş yükünü önemli ölçüde azaltır. Tabi bu durum aynı süre içinde algılanan bilgi miktarını da önemli ölçüde artırır.
Hızlı okuma tekniklerini bilmeyen bir okuyucu bataklığa saplanmış gibidir. Küçük kelime bloklarını okumak için çok zaman harcar. Çok sık olarak geriye dönerek okuduğu yerleri bir kere daha okur. Tabi bu durum okumanın akıcılığını negatif etkileyerek, kişinin anlama oranına da olumsuz etki yapar. Detaylar içinde kendini kaybeder ve yazının anlattığı yapıyı tam olarak kavrayamaz. Konsantrasyonu bozulur. Ayrıca bu şekilde düzensiz olarak giden göz hareketleri göz kaslarının daha fazla yorulmasına sebep olur. İşte bu negatif etkilerden dolayı yavaş okuyucu okumayı sevmeme gibi bir alışkanlık da geliştirir.
Hızlı okuma teknikleri hızlı okumayı sağlamak için şu becerileri geliştirmeye çalışır;
1-) Her bir kelime bloğu içinde okunan kelime sayısını artırmaya çalışır (görme açısının genişletilmesi).
2-) Her bir okuma bloğunun okunma süresini azaltmaya çalışır (görsel algılama ve beynin algılama hızının artırılması).
3-) Okunan blokların kayıpsız olarak beyne yerleştirilmesini hedefler (beynin hafızaya yerleştirme ve hatırlama becerilerinin geliştirilmesi).
4-) Yukarıda belirtilen maddelerin sonucu olarak geri dönüşlerin ve takrarlı okumaların minimuma indirilmesi (konsantrasyonun artırılarak anlama oranının yükseltilmesi).
Hızlı okuma tekniklerini öğrettiğini iddia eden çoğu eğitim bu maddelerden sadece birincisine yüklenir. Esasen tek başına bu işlem hızlı okumayı sağlayamaz. Çünkü beynin hızlı bir şekilde algılamasını, öğrenilen bilgilerin hafızaya yerleştirilmesini ve gerektiğinde hatırlanmasını sağlayacak teknik ve uygulamaların yapılması göz açılarının genişletilmesinden çok daha önemlidir. Dördüncü maddede belirtilen geriye dönüşlerin çoğunun temel nedeni de ikinci ve üçüncü maddelerde belirtilen beyin fonksiyonlarının bilinçli olarak kullanılmamasından kaynaklanmaktadır.
Bir veya iki günde hızlı okuma tekniklerini öğrettiğini iddia eden kurslar da vardır. Ancak bu kadar kısa bir zamanda hızlı okumanın sağlanması ve anlama oranının artırılması mümkün değildir. Bazı hızlı okuma kursları da sadece okuma hızını artırmakta, anlama oranı ile hiç ilgilenmemektedir. Unutmayın, anlama oranını da birlikte artıramayan bir hızlı okumanın hiçbir anlamı yoktur.
Hızlı Okuma Derneği HODER’in ve Türkiye’de hafıza ve beyin eğitiminin öncüsü olan Mega Hafıza’nın işbirliği ile düzenlenen “Mega Hızlı Okuma” eğitimleri sayesinde diğer hızlı okuma eğitimi verdiğini iddia eden gruplar da kendilerine çeki düzen vermek zorunda kalmışlardır. Düzenlenen eğitimlerde “Mega Hızlı Okuma Seti” takip edilmektedir. Bu set eğitime katılma imkanı olmayan kişilere de aynı eğitim şartlarını sağlayacak şekilde hazırlanmıştır. Program sanki kişiye evinde bire bir özel hızlı okuma eğitimi veriliyormuş gibi düzenlenmiştir. Hızlı okuma kurslarıyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için aşağıdaki linke tıklayınız.
Ayrıca 2007 yılından bu yana her yıl Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonası yapılarak “Türkiye’nin Hızlı Okuma Şampiyonları” da ilan edilmektedir. Yarışmada yarışmacılara daha önce hiç görmedikleri bir okuma parçası verilmekte ve anlayark okumaları istenmektedir. Daha sonra yarışmacıların anlama oranının tespiti için kendilerine okuma parçasıyla ilgili sorular verilmektedir. Anlama oranı % 60’ın altında kalan yarışmacı değerlendirmeye tabi tutulmamaktadır. Yani yarışmada ön şart anlama oranının minimum % 60 olmasıdır. Bu arada yarışma puanı kişinin dakikada okuma hızının anlama oranıyla çarpılmasıyla elde edilmktedir. Yani yarışmayı kazanmak için hem okuma hızının, hem de anlama oranının birlikte iyi olması gerekmektedir.
Hızlı Okuma Yarışmaları Memoriad Dünya Hafıza Olimpiyatları Yürütme kurulu nezaretinde yapılmaktadır. 2009 yılı Eylül ayında düzenlenen yarışmalarda yarışmaya Samsun’dan katılan Mehmet Çamlıbel 678 kelime/dakikalık okuma hızıyla Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu olmuştur.
Daha bir yıl önce yavaş bir okuyucu olan ve düşük bir anlama oranıyla okuyan Mehmet Çamlıbel’in nasıl şampiyon olduğunun detayını öğrenmek için aşağıdaki “HIZLI OKUMA TEKNİKLERİ VE BİR ŞAMPİYON” başlıklı makaleyi okumanızı tavsiye ediyorum.
İlginç bir tesadüf olarak 2007 ve 2008 yılları Türkiye Hafıza Şampiyonları Mega Hızlı Okuma programlarından yetişmiş kişilerdi. Bu şampiyonların diğer dikkat çeken özellikleri ise taşradan Ankara, İstanbul ve İzmir’de yapılan kurslarımıza katılmış olmalarıydı. Yani üç hafta boyunca altı kere haftanın belli günlerinde 3 saatlik eğitim dilimleri için yaklaşık 10 saat (5 saat geliş, beş saat dönüş) otobüs yolculuğu yapmışlardı. Özet olarak azimli ve çalışkan kişilerdi. Onların başarısı için de geçen yıl bir yazı yazmıştım. Henüz okumadıysanız 2007 ve 2008 Hızlı Okuma Şampiyonları için yazdığım makaleye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
2009 yılı Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu Mehmet Çamlıbel’in de onlardan farkı yok. O da 7-24 Temmuz 2008 tarihleri arasında Ankara’da düzenlediğimiz Mega Hızlı Okuma eğitimimize katılmıştı. Eğitim olduğu günler Ankara’ya Samsun’dan otobüsle gidip geliyordu. Kendisi halen Samsun’da sınıf öğretmeni olarak görev yapıyor.
Mehmet Çamlıbel eğitime başladığında okuma hızı dakikada 161 kelime iken, anlama oranı da yaklaşık % 40’lar civarındaydı. Bu gerçekten düşük bir skordu. Ancak azim herşeyi çözüyor. Eğitimlerde kendisi çok düzenli idi. Verilen egzersizleri harfiyen uygulayıp bir sonraki derse geliyordu. Ve çok geçmedi yaklaşık bir yıl sonra Memoriad tescilli Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu oldu.
Mehmet Çamlıbel’i takdir ettğimi söylemeliyim. Onun azminin ve kısa sürede ilerlemesinin diğer insanlara ilham vereceğini düşünüyorum. Bu arada hızlı okumaya ilgi duyan diğer insanlara örnek olması açısından onun eğitim sırasındaki okuma hızı ve anlama oranı gelişmesi aşağıda grafik olarak sunulmuştur.
Yukarıdaki grafik okuma hızıın artmasının anlamayı negatif etkilemediği, aksine konsantrasyonu artırarak anlama oranını da yükselttiğini onaylar vaziyette. Eğitime 161 kelime/dakika okuma hızı ve % 40 anlama oranıyla başlayan Mehmet Çamlıbel eğitimin sonunda 635 kelime/dakikalık okuma hızına ve % 87’lik anlama oranına ulaşmıştı.
Memoriad™ Başkanı Melik Duyar Mehmet Çamlıbel’e sertifikasını verirken
Yarışma ortamı her zaman stress yaratır ve kişi yarışmada genel olarak gerçek okuma hızına ve anlama oranına göre % 10 - 15 daha aşağı değerlere ulaşır. Yarışmayı 678 kelime/dakika hız ve % 60’lık anlama oranıyla kazanan Mehmet Çamlıbel’in esas hızının ve anlama oranının gerçekte bu değerlerden % 10 – 15 daha fazla olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Bu arada geçen yıl Hızlı Okuma sıralamasında 5. olan Polis Akademisi öğrencisi Servet Özkurt’un bu yıl 2. sıraya yükselmesinin iyi bir sıçrama olduğunu söylemeliyim. Geçen yılın 3.sü Mustafa Cumhur Kafes bu yıl da yine üçüncülükte kaldı. 2009 yılı Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonalarında derece alan diğer kişilerin okuma hızları, anlama oranları ve yarışma puanları da aşağıdaki tabloda verilmiştir.
2009 YILI TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONASI SONUÇLARI | ||||
AD, SOYAD | OH (k/d)* | AO (%)* | PUAN | |
1. | Mehmet ÇAMLIBEL | 678 | 60 | 407 |
2. | Servet ÖZKURT | 609 | 65 | 396 |
3. | Mustafa Cumhur KAFES | 634 | 60 | 380 |
4. | Ahmet Fuat MUSTAK | 1131 | 35 | 0 |
5. | İslam KILIÇ | 530 | 45 | 0 |
6. | Eren KORKMAZ | 567 | 40 | 0 |
7. | Mücahit AKÖZ | 383 | 55 | 0 |
8. | Seçkin ALTINEL | 411 | 50 | 0 |
9. | Khatanbaatar KHANDSUREN | 466 | 40 | 0 |
10. | Hakan YILDIRIM | 414 | 35 | 0 |
11. | Dinçer ÖZDEMİR | 250 | 50 | 0 |
12. | Dolunay CAN | 319 | 35 | 0 |
(*) OH (k/d)
: Okuma Hızı (Kelime/Dakika)
(*) AO (%) : Anlama Oranı Yüzdesi
Not : Kurallar gereği
anlama oranı %60'ın altında kalan yarışmacılara puan verilmemektedir.
Yarışma puanları kişinin dakikadaki okuma hızının anlama oranıyla çarpılmasıyla elde edilmektedir. Ayrıca, hızlı okuma yarışmasının genel kuralı olarak, anlama oranı % 60'dan daha düşük olan yarışmacılara yarışma puanı olarak "sıfır" verilmektedir. Çünkü anlama oranı düşük olan bir hızlı okumanın hiçbir faydası yoktur. Bunun yanında okuma hızı dakikada 250'den daha düşük olan yarışmacılar yavaş okuyucu olarak kabul edildiği için, anlama oranları % 60’ın üzerinde olsa dahi onlara da yarışma puanı olarak sıfır verilmektedir.
2009 Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonları ve MemoriadTM Başkanı Melik Duyar
İçinde çok sayıda yabancı isim ve kelimenin olmasından dolayı bu yıl verilen okuma parçasının daha önceki yılların okuma parçasına göre daha zor olduğunu söyleyebilrim. Bu anlamda 2009 yılının madalyalarının daha önceki yıllarınkine göre daha değerli olduğunu söylemek de mümkün.
Yarışmada derece alanların sadece okuma hızları göz önüne alınarak sıralama yapılırsa durum şu şekilde görülüyor;
TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONASI OKUMA HIZI SIRALAMASI | |||
Sıra No |
ADI ve SOYADI |
OKUMA HIZI (Kelime / Dakika) |
YARIŞMA YILI |
1 | Mehmet ÇAMLIBEL | 678 | 2009 |
2 | CAHİT ŞİMŞEK | 678 | 2008 |
3 | KHATANBAATAR KHANDSUREN | 669 | 2008 |
4 | MUSTAFA CUMHUR KAFES | 665 | 2008 |
5 | SERVET ÖZKURT | 609 | 2009 |
6 | DAVUT TIKIZ | 487 | 2007 |
7 | SEÇKİN ALTINEL | 464 | 2008 |
8 | HAVVA GÜL ATAY | 446 | 2007 |
9 | DOLUNAY CAN | 406 | 2008 |
10 | HÜSEYİN AVNİ ŞATAF | 272 | 2007 |
Ancak genel sıralamayı okuma hızlarından çok anlama oranları da işin içine katılarak hesaplanan yarışma puanları belirliyor. 2007’den 2012 yılına kadar elde edilen tüm skorlar hesaba katıldığında Türkiye Hızlı Okuma dereceleri şu anda aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır;
TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONASI GENEL SIRALAMASI | ||||
Sıra No |
ADI ve SOYADI |
OKUMA HIZI (Kelime / Dakika) |
ANLAMA ORANI ( % ) |
YARIŞMA PUANI-YIL |
1 | CAHİT ŞİMŞEK | 678 | 67 | 454 - 2008 |
2 | KHATANBAATAR KHANDSUREN | 669 | 67 | 448 - 2008 |
3 | MUSTAFA CUMHUR KAFES | 665 | 67 | 446 - 2008 |
4 | DİLAVER EKERBİÇER | 551 | 75 | 413 - 2012 |
5 | Mehmet ÇAMLIBEL | 678 | 60 | 407 - 2009 |
6 | ZÜMRÜT NESRİN TAŞYÜREK | 534 | 75 | 400 - 2012 |
7 | SERVET ÖZKURT | 609 | 65 | 396 - 2009 |
8 | ZEHRA NAZLI ULUBAŞOĞLU | 546 | 70 | 382 - 2012 |
9 | HAVVA GÜL ATAY | 446 | 78 | 348 - 2007 |
10 | ABDÜLMUTTALİP AKIN | 567 | 60 | 340 - 2012 |
11 | SEÇKİN ALTINEL | 464 | 73 | 339 - 2008 |
12 | MEHMET ALTUNPINAR | 543 | 60 | 326 - 2012 |
13 | AYDIN GAZİULUSOY | 392 | 80 | 314 - 2012 |
14 | DAVUT TIKIZ | 487 | 61 | 298 - 2007 |
15 | ELVAN AKGÜN | 394 | 70 | 276 - 2012 |
16 | DOLUNAY CAN | 406 | 67 | 272 - 2008 |
17 | EMRAH TATAR | 373 | 65 | 242 - 2012 |
18 | HÜSEYİN AVNİ ŞATAF | 272 | 72 | 196 - 2007 |
19 | Ahmet Fuat MUSTAK | 1131 | 35 | 0 - 2009 |
20 | CANAN ÖZALANYALI | 609 | 40 | 0 - 2012 |
21 | İslam KILIÇ | 530 | 45 | 0 - 2009 |
22 | Emre KORKMAZ | 567 | 40 | 0 - 2009 |
23 | ÇETİN DENİZ | 631 | 35 | 0 - 2012 |
24 | ŞABAN İPEKER | 481 | 45 | 0 - 2012 |
25 | BATUHAN YALÇIN | 434 | 50 | 0 - 2012 |
26 | Mücahit AKÖZ | 383 | 55 | 0 - 2009 |
27 | DİNÇER ÖZDEMİR | 422 | 45 | 0 - 2012 |
28 | DURMUŞ TARIK TATLI | 329 | 50 | 0 - 2009 |
29 | MAHMURİYE UĞUR | 350 | 45 | 0 - 2012 |
Bu arada bu yarışmaya siz katılsaydınız okuma hızınız ve anlama oranınız ne olurdu merak ediyor musunuz? Cevabınız “Evet” ise aşağıdaki linke tıklayarak hemen kendinizi test etmenizi öneriyorum. İlgili sayfadaki hızlı okuma test parçası 2009 yılında sorulan yarışma parçasının ta kendisidir.
Başarı dileklerimle...
Melik Duyar
Dünya Hafıza Şampiyonu
Dünya Hafıza ve Hızlı Okuma Olimpiyatları Başkanı
© 2009 – Melik Duyar – Mega Hafıza Ltd.
Not: Melik Duyar'ın diğer eğitimleri, eğitim setleri ve kişisel gelişim kitapları için aşağıdaki web adreslerini ziyaret edebilirsiniz;